Home Biologie Theorie Creationisme en evolutie

Creationisme en evolutie

Creationisme

schepping

Creationisme is de religieus geïnspireerde opvatting dat het universum en de Aarde maar ook alle planten en dieren alsmede de mens hun ontstaan te danken hebben aan een bijzondere scheppingsdaad. Deze scheppingsdaad impliceert een schepper en kan gezien worden als een vrij plotseling en eenmalig gebeuren dan wel als een geleidelijk en voortgaand proces. De evolutie van het creationisme heeft tot een verscheidenheid aan varianten van het creationisme geleid. Dit varieert van mensen die geloven in een platte aarde tot mensen die hun god zien als de veroorzaker van evolutie. De meest recente vorm van creationisme is Intelligent Design of kortweg ID.
Het onveranderlijk zijn van alle dier- en plantensoorten wordt fixisme genoemd. Fixisme is van groot belang geweest voor biologisch onderzoek. De Zweed Carolus Linnaeus (1707 - 1778), de grondlegger van de wetenschappelijke biologische nomenclatuur was een volbloed-fixist.


Ter onderbouwing van het creationisme worden onder andere de volgende argumenten gebruikt:

Generatio spontaneaPasteur

Generatio spontanea is het ontstaan van leven uit niet-levende stoffen. Aristoteles (384 v.Chr. - 322 v.Chr.) nam spontane generatie dagelijks waar. Het bewijs vond hij in de waarnemingen dat muizen uit het graan en bladluizen uit dauwdruppels te voorschijn kwamen. In 1668 toonde Francesco Redi echter aan, dat alleen levende vliegen verantwoordelijk waren voor de vliegen uit kadavers. Hij vulde een paar grote potten met vlees en dekte een paar ervan af. Alleen in de niet afgedekte potten 'ontstonden' maden. Ondanks dat geloofde men tot aan de ontdekking van Louis Pasteur (1822-1895) in 1860, dat bacteriën vanzelf ontstonden. Het onderzoek van Louis Pasteur toonde echter aan, dat 'niet-leven' geen leven kan genereren, maar alleen levende wezens leven kunnen voortbrengen. Hij deed een experiment waarbij hij iets verwarmde en na verhitting was er geen sprake meer van de Generatio spontanea, immers door verhitting worden de bacteriën gedood.

Catastrofentheorie van Cuvier

De Franse zoöloog Georges Cuvier (1769 - 1832) toonde overtuigend aan dat fossielen resten zijn van organismen die vroeger hebben geleefd. Hij is de grondlegger van de moderne paleontologie, de wetenschap die de evolutie van het leven onderzoekt. Als aanhanger van de catastrofentheorie geloofde Cuvier dat de uitgestorven diergroepen door geologische rampen ten onder waren gegaan. Door overstromingen bijvoorbeeld, en door aardbevingen. Bovendien was hij er van overtuigd dat op elke catastrofe een nieuwe schepping volgde. Deze theorie verklaarde de variatie van fossielen tussen de opeenvolgende aardlagen. Cuvier geloofde niet in de evolutie of de veranderlijkheid van soorten.

Lamarckisme

Lamarck

De theorie van Jean-Baptiste de Lamarck (1744 - 1829) gepubliceerd in 1809. Deze wordt weergegeven als het doorgeven aan het nageslacht van kenmerken die ouders verwerven. Lamarck geloofde dat alle organismen een verlangen naar vooruitgang ervaren: van levenloos naar levend, van plant naar vastzittend dier, van vastzittend dier naar vis, van vis naar amfibie, etc. Deze behoefte kwam tot uiting in fysieke veranderingen, die werden doorgegeven aan de nakomelingen. Zo zou de giraffe een langere nek gekregen hebben door voortdurend te reiken naar hogere takken. Dit alles zou leiden tot een wereld zonder eenvoudige organismen. De leeg geworden plekken onder aan de ladder worden weer aangevuld door generatio spontanea.

Darwinisme

De theorie van Charles Darwin (1809 - 1882) gepubliceerd in 1859 in zijn boek ;The origin of species by means of natural selection or the preservation of favored races in the struggle for life. De evolutietheorie van Darwin berust op vijf constateringen (feiten) en drie conclusies.


Eerst de biologische) feiten


Dan de conclusies

De meest gangbare evolutietheorie is het neodarwinisme. Het neodarwinisme is de evolutieleer van Darwin gebaseerd op de moderne genetica.



PPT | Creationisme vs Evolutie

schepping, bijbel, intelligent design, fixisme, generatio spontanea, catastrofetheorie Cuvier, Lamarckisme, Darwinisme
PPT | Evolutie

neo-Darwinisme, genetische variatie, natuurlijke selectie, homoloog, rudimentair, fossielen, biogenese, endosymbiose

Bio-Bits Evolutie: Gevaarlijk boek

Hoe is Charles Darwin tot het opstellen van de evolutietheorie gekomen en door welke onderzoekers liet hij zich inspireren? Door onderzoek naar hiv komt er meer duidelijkheid over het evolueren van virussen. Deze kennis kan gebruikt worden bij het onderzoek naar het vogelgriepvirus.
Bio-Bits Evolutie: Argumenten voor evolutie

Er wordt nader ingegaan op het begrip 'soort'. Bij cichliden in het Tanganayikameer te Tanzania is een snelle soortvorming vastgesteld. Onderzoek hiernaar kan meer duidelijkheid geven over de macro-evolutie.

Bekijk Bio-Bits Evolutie: Gevaarlijk boek

Bekijk Bio-Bits Evolutie: Argumenten voor evolutie

Bio-Bits Evolutie: Genen een hoofdrol

Kennis van DNA en de genen heeft de evolutietheorie vooruit geholpen. Die laat bijvoorbeeld zien hoe geselecteerde erfelijke kenmerken aan volgende generaties worden doorgegeven. Ook verwantschap tussen verschillende soorten kan door vergelijken van genetisch materiaal aangetoond worden.
Bio-Bits Evolutie: Moderne evolutiebiologie

De evolutietheorie zoals Darwin die heeft opgeschreven, is in de loop der tijd aangevuld en aangepast. Een vraag die biologen bezighoudt, is of evolutie zich volgens een bepaald patroon voltrekt. Dit wordt in laboratoria onderzocht, maar ook in de praktijk neemt men hierover interessante dingen waar.

Bekijk Bio-Bits Evolutie: Genen een hoofdrol

Bekijk Bio-Bits Evolutie: Moderne evolutiebiologie

Bron: NPO

Links


"Evolutie? Dat had beter gekund, als iemand een beetje had nagedacht."